Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi’nin Diyarbakır, Urfa, Mardin, Van, Batman, Muş, Bitlis, Kars, Ağrı, Bingöl illeri ve bu illere bağlı 15 ilçedeki 1507 hanede yaptığı ankete göre; HDP seçmenini koruyor, AKP düşüşte, CHP ise yükseliyor.
Türkiye’nin temel sorunları ve bunların çözümlerine ilişkin seçmenlerin eğilim ve taleplerini ölçmeyi amaçlayan Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi anket çalışması 18-25 Ocak 2021 tarihleri arasında Diyarbakır, Urfa, Mardin, Van, Batman, Muş, Bitlis, Kars, Ağrı, Bingöl illeri ve bu illere bağlı 15 ilçedeki 1507 hanede yüz yüze yapıldı.
İLK SIRADA EKONOMİK KRİZ/İŞSİZLİK VAR
Araştırma kapsamında anket katılımcılarına ilk olarak “Sizce Türkiye’nin en büyük 1. sorunu nedir?” sorusu yöneltildi. Bu soruya araştırma grubunun yüzde 61,4 gibi büyük bir oranı “Ekonomik kriz/işsizlik”, yüzde 16,9’u “Kürt sorunu”, yüzde 4,9’u “çatışma/şiddet ortamı”, yüzde 2,5’i “hükümet”, yüzde 2,4’ü “muhalefetsizlik” yanıtını verdi. Araştırma grubunun yüzde 31,8’ine göre ülke sorunlarını çözmeye en yakın parti “HDP” iken, yüzde 18,8’i “AKP” yüzde 16,4’ü “Kararsızım”, yüzde 12,6’sı ise “Hiçbiri” yanıtını verdi.
YARIDAN FAZLASI TEMEL POLİTİKALARDAN RAHATSIZ
Ülke içindeki sorun ve politikalardan nasıl etkilenildiğini öğrenmek için yöneltilen sorulara verilen yanıtlara bakıldığında ise, yüzde 94,1’i ekonomik kriz/enflasyon/işsizlikten, yüzde 90,4’ü pandemiden, yüzde 75,6’sı hukuk sisteminin mevcut durumundan, yüzde 75,4’ü eğitim sisteminden, yüzde 69,7’si kadın ve çocuk politikalarından, yüzde 68,3’ü Cumhurbaşkanlığı Sistemi’nden, yüzde 63,4’ü gerilim/güvenlikçi politikalardan olumsuz etkilendiklerini ifade etti.
Verilen bu yanıtlara bakıldığında bölge kentlerinde yaşayanların yarısından fazlası temel yönetim politikalardan olumsuz etkileniyor.
PARTİ KAPATMA TARTIŞMALARI
Son dönemde gündeme gelen parti kapatmalarıyla ilgili tartışmalar da katılımcılara soruldu. Verilen yanıtlarda yüzde 71,8’i “olumsuz” değerlendirirken; toplamda yüzde 9,5’i “olumlu” bulduğunu, yüzde 18,6’sı ise “kararsız” olduğunu belirtti. Parti kapatmalarını en olumlu bulanların ise, AKP ve MHP’ye oy veren seçmenler içerisinde yer aldığı görüldü.
Oy geçişgenlik olasılıklarını anlayabilmek/ölçebilmek için sorulan “Oy verdiğiniz parti dışında, siyasal görüşünüze en yakın hissettiğiniz 1. parti hangisidir?” sorusuna araştırma grubunun; yüzde 70,1’i “hiçbiri” derken, yüzde 12,4’ü “CHP”, yüzde 6’sı “MHP”, yüzde 2,9’u “DEVA Partisi”, yüzde 2,5’i “HDP” yanıtı verdi. “Hiçbiri” yanıtını veren seçmenlerin en çok kümelendiği parti HDP olurken, yüzde 70,1’lik oran seçmenin önemli bir kısmının partisinde konsolide olduğunu gösterdi.
Yanıtı aranan sorulardan bir diğeri “24 Haziran 2018’de gerçekleşen genel seçimlerde hangi partiye oy verdiniz?” sorusu oldu. Bu soruya araştırma grubunun yüzde 40,4’ü “HDP”, yüzde 25,9’u “AKP”, yüzde 16,2’si “oy kullanmadım”, yüzde 8,8’i “cevap yok”, yüzde 3,6’sı ise “CHP” şeklinde yanıtlar verdi.
AKP OYLARINDA 7,9 PUANLIK DÜŞÜŞ
Dikkat çeken diğer bir veriyi, “Bu pazar bir genel seçim olsa hangi partiye oy verirdiniz?” sorusuna verilen yanıtlar oluşturdu. Anket katılımcılarının yüzde 40,3’ü “HDP”, yüzde 18’i “AKP”, yüzde 10,2’si “oy kullanmayacağım”, yüzde 8,7’si “kararsızım”, yüzde 5,8’i ise “CHP” olarak açıkladı.
Yanıtlara göre; en büyük oy düşüşü 7,9 puan farkla AKP de olurken, HDP’nin önemli ölçüde oyunu koruduğu, CHP’nin ise oylarında 2,2’lik bir artış sağladığı görüldü.
Ayrıca “Kararsızım” diyenlerin kararsızlık nedeninin ilk sırasını (yüzde 32,9’u) “Güvensizlik” yanıtı oluştururken; “Oy vermeyeceğim” diyenlerin öncelikli ilk nedenini de (yüzde 37’si ) “siyasi partilere güvenmiyorum”, ikinci nedeni de (yüzde 20,2) “oy verilecek bir parti yok” yanıtı oluşturdu.
