2021 yılında evlenen çiftlerin sayısı 561 bin 710 olurken, boşanan çiftlerin sayısı bir önceki yıla göre 37 bin 515 artarak 174 bin 85’e ulaştı. Akraba evliliği sayısı bakımından iller arasında 9 evlilikle Edirne en son, Şanlıurfa ise 3 bin 165 ile ilk sırada yer aldı. Dört büyükşehir arasında Bursa ise son 11 yılda akraba evliliği düşme oranı en az olan kent oldu. Evlenme ve boşanma oranlarını değerlendiren Doç. Dr. Mustafa Aydın kırılmanın 2010’da başladığına dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2021 yılı evlenme ve boşanma istatistiklerini yayımladı. Evlenen çiftlerin sayısı 2020 yılında 488 bin 335 iken 2021 yılında 561 bin 710 oldu. Bin nüfus başına düşen evlenme sayısını ifade eden kaba evlenme hızı 2021 yılında binde 6,68 olarak gerçekleşti. Evlenen çiftlerin sayısında gözle görülür düşüş 2001’den bu yana en çok 2020 yılında yaşandı. 2001-2021 yılları arasında evlenen çift sayısı sadece 2020 yılında 500 binin altına düşerek 488 bin 335 oldu.
TÜİK’in raporuna göre 2021’de yüzde 0,4 ile Edirne en az, yüzde 18,4 ile Şanlıurfa en fazla akraba evliliği yapılan şehirler arasında başı çekiyor. Dört büyükşehirdeki akraba evliliği değişim oranlarına bakıldığında ise 2010’dan bu yana en az düşüşün yaşandığı il Bursa olarak verilerde göze çarpıyor. Bu oran 11 yılda Ankara’da yüzde 3,5’ten 1,9’lara, İzmir’de yüzde 3,4’ten 2,1’lere, İstanbul’da yüzde 4,5’ten 2,7’lere kadar gerilerken Bursa’da ise 0,9 puan kadar bir düşüşle 3,1’den 2,2’lere gerilemiş bulunuyor. Böylelikle İstanbul’dan sonra dört büyükşehir arasında en yüksek akraba evliliği oranına sahip kent Bursa olarak raporda yerini alıyor.
Boşanan çift sayısı her geçen gün artıyor
Boşanan çiftlerin sayısı 2020 yılında 136 bin 570 iken 2021 yılında 174 bin 85 oldu. Bin nüfus başına düşen boşanma sayısını ifade eden kaba boşanma hızı 2021 yılında binde 2,07 olarak gerçekleşti. Türkiye’de evlenen çift sayısında büyük bir artış ve azalış gözlenmezken, boşanan çift sayısı her geçen yıl arttı. Boşanan çift sayısı 2001 yılında 91 bin 994 olarak gerçekleşirken, 2021’de bu sayı 174 bin 85’lere ulaştı.
Kaba boşanma hızı bu yıllar içinde tüm iller içerisinde 1,41’den 2,07’lere yükseldi. Kaba boşanma hızının en yüksek olduğu il İzmir olurken, en düşük olduğu il ise Şırnak oldu.
Boşanma hızına dair BursaMuhalif.com ile görüşlerini paylaşan Uludağ Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mustafa Aydın, “Kaba boşanma oranlarının kırılması Bursa’da 2010’dan itibaren oluyor. Kırılmayı şu anlamda söylüyorum, Türkiye ortalamasının üzerine çıkma. İşin açığı boşanma oranlarının yüksek olduğu yerler, bizde de böyle dünyada da böyle gelişmişlik oranının görece yüksek olduğu yerlerdir. Kadının asgari gücü gerekiyor, mesela en düşük boşanma oranlarını Urfa’da, Şırnak’ta bulursunuz.” diyor.
“Boşanma oranı düşükse, orada mutlu çiftler mi var?”
“Ben hep bu örneği veririm, boşanma oranı çok düşük mesela orda mutlu çiftler mi var? Boşanabilmenin matematiksel, sosyolojik yönü kadının güçlü olması ile alakalı.” diyen Aydın, özellikle 2020-2021 arasında tüm illerde ciddi farklılıkların bulunduğunu bunun da pandemi kaynaklı olduğunu belirterek pandeminin bu yılların verilerinin incelenmesinde güçlük çıkardığını ifade ediyor. Yaz aylarının düğün ayları olarak bilinmesinin evlilik oranlarında artış yaşanmasında etkili olduğunu söyleyen Aydın, boşanma oranındaki düşüklüğün de bu ayların adli tatil dönemine denk gelmesinden kaynaklandığını dile getiriyor.
TÜİK’in raporuna göre 2021’de yüzde 0,4 ile Edirne en az, yüzde 18,4 ile Şanlıurfa en fazla akraba evliliği yapılan şehirler arasında başı çekiyor. Dört büyükşehirdeki akraba evliliği değişim oranlarına bakıldığında ise 2010’dan bu yana en az düşüşün yaşandığı il Bursa olarak verilerde göze çarpıyor. Bu oran 11 yılda Ankara’da yüzde 3,5’ten 1,9’lara, İzmir’de yüzde 3,4’ten 2,1’lere, İstanbul’da yüzde 4,5’ten 2,7’lere kadar gerilerken Bursa’da ise 0,9 puan kadar bir düşüşle 3,1’den 2,2’lere gerilemiş bulunuyor. Böylelikle İstanbul’dan sonra dört büyükşehir arasında en yüksek akraba evliliği oranına sahip kent Bursa olarak raporda yerini alıyor.
